Airfryer ile pişirme, soteleme, derin yağda kızartma veya haşlama gibi geleneksel pişirme yöntemleri, modern mutfaklara hızla giren airfryer’lara kıyasla evinizde çok daha fazla hava kirliliğine neden olabilir.
Birleşik Krallık’taki Birmingham Üniversitesi ve Almanya’daki Max Planck Kimya Enstitüsü’nden araştırmacılar, farklı pişirme yöntemlerinin kapalı alan kirliliğine etkilerini incelemek için laboratuvarlarında bir mutfak kurarak tavuk göğsü pişirdi. Araştırmada, 0.18 ila 26 mikron arasında değişen partikül maddeler (PM) ile gıda, temizlik ürünleri ve boyalarda da bulunan uçucu organik bileşikler (VOC) ölçüldü.
Yağlı Yöntemler Daha Fazla Kirlilik Yaratıyor
Araştırmacılar, deneylerden önce yağ bazlı pişirme yöntemlerinin, yüksek sıcaklıklarda gıdayı kızartan Maillard reaksiyonu nedeniyle su bazlı yöntemlere göre daha fazla kirletici madde yayacağını tahmin etti.
Araştırmada, “Pişirme sıcaklığı, hem partikül madde hem de VOC salınım gücüyle pozitif korelasyon gösterirken, kullanılan yağ miktarı PM seviyeleriyle negatif bir ilişki sergiledi,” ifadelerine yer verildi.
PM seviyeleri metreküp başına mikrogram olarak ölçüldü. Sonuçlara göre en yüksek değerler şu şekilde sıralandı:
- Tavada kızartma: 92.9
- Soteleme: 26.7
- Derin yağda kızartma: 7.7
- Haşlama: 0.7
- Airfryer: 0.6
Airfryer, tavada kızartmaya kıyasla 150 kat daha az partikül madde saldı.
VOC seviyeleri milyar başına parça (ppb) olarak ölçüldü ve sonuçlar şöyleydi:
- Tavada kızartma: 260
- Derin yağda kızartma: 230
- Soteleme: 110
- Haşlama: 30
- Airfryer: 20
Tavada kızartma, airfryer’a göre 13 kat daha fazla VOC yaydı.
Kapalı Alandaki Hava Kirliliğine Dikkat
Araştırmacılar, 10 dakikalık bir pişirme seansından sonra iç mekan kirliliğinin bir saat boyunca önemli ölçüde yüksek seyrettiğini kaydetti. Bu nedenle, mutfakta yemek pişirirken ve pişirme sonrası alanı iyi havalandırmanın önemine dikkat çekiyorlar.
Airfryler’lar, hızlı pişirme süreleri, daha az enerji ve yağ kullanımıyla zaten popüler bir seçenek haline geldi. Ancak bu araştırma, evdeki hava kirliliğini azaltmaları sayesinde sağlık sorunlarıyla bağlantılı riskleri düşürdüklerini de ortaya koyuyor. Kapalı alanlarda yüksek hava kirliliği solunum yolu enfeksiyonları, kalp yetmezliği ve demans gibi sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilmiş durumda.
Birmingham Üniversitesi atmosfer bilimci Christian Pfrang, şöyle diyor:
Pişirme yönteminin yanı sıra, kullanılan yağ miktarı ve ocak sıcaklığı da kirlilik seviyelerini etkiler. Yemek pişirdikten sonra partiküller havada bir süre kalır. Havalandırmayı sürdürmek veya aspiratörleri açık bırakmak, bu kirliliğin birikmesini önlemek için oldukça faydalı olacaktır.
Bu bulgular, airfryer’ları hem pratik hem de sağlıklı bir mutfak cihazı olarak öne çıkarıyor.
Kaynaklar ve İleri Okuma
- R. Tang, et al. Impact of Cooking Methods on Indoor Air Quality: A Comparative Study of Particulate Matter (PM) and Volatile Organic Compound (VOC) Emissions. (25 Kasım 2024). Alındığı Tarih: 8 Aralık 2024. Alındığı Yer: Indoor Air
Yazar Hakkında
