Bilim insanları, erkekler için geri dönüşümlü doğum kontrolü sağlayabilecek yeni bir yöntem üzerinde önemli ilerlemeler kaydetti. Baylor College of Medicine ve iş birliği yapan araştırmacılar, hormonal olmayan, sperme özgü bir hedef olan STK33 genini inhibe eden bir molekül geliştirdi.
STK33: Doğurganlık İçin Kritik Bir Hedef
Araştırmalar, hem erkeklerde hem de farelerde doğurganlık için gerekli olan serin/treonin kinaz 33 (STK33) geninin sperm üretimi ve hareketliliğinde hayati bir rol oynadığını gösteriyor. STK33’ün devre dışı bırakıldığı farelerde sperm kusurları gözlemlenirken, testis boyutlarında veya genel sağlık durumunda herhangi bir değişiklik olmuyor.
Baylor’daki İlaç Keşif Merkezi Direktörü Dr. Martin Matzuk, bu genin erkekler için doğum kontrolü geliştirme çalışmalarında uygun bir hedef olduğunu belirtiyor:
STK33, güvenlik kaygılarını en aza indiren bir hedef olarak öne çıkıyor. Ancak şimdiye kadar bu geni spesifik olarak inhibe eden bir bileşik yoktu.
STK33 İnhibitörünün Keşfi
Araştırmacılar, DNA Kodlu Kimya Teknolojisi (DEC-Tec) kullanarak milyarlarca bileşiği taradı ve güçlü bir STK33 inhibitörü olan CDD-2807’yi geliştirdi. Bu molekül, farelerde test edilerek etkili ve güvenli bir seçenek olarak öne çıktı.
Doktora sonrası araştırmacı Dr. Courtney Sutton, CDD-2807 ile yapılan deneylerin sonuçlarını şöyle özetledi:
Tedavi, farelerde sperm hareketliliğini ve doğurganlığı azalttı, ancak bu etkiler geri döndürülebilirdi. Tedavi sonlandığında farelerin doğurganlığı tamamen geri geldi.
CDD-2807’nin kan-testis bariyerini etkili bir şekilde geçmesi, beyinde birikmemesi ve toksisite belirtileri göstermemesi, molekülün güvenliğini destekleyen önemli bulgular arasında yer alıyor.
İleriye Dönük Planlar
Araştırma ekibi, CDD-2807’nin daha ileri düzeyde test edilmesi için çalışmalarını genişletmeyi planlıyor. Dr. Matzuk, bu bileşiğin primatlar üzerinde test edilerek geri dönüşümlü erkek doğum kontrol yöntemleri geliştirilmesine katkı sağlayacağını belirtiyor.
Kimyasal ve Genetik Doğrulama
Araştırmanın bir diğer önemli başarısı, STK33’ün kristal yapısının çözülmesi oldu. Biyokimya uzmanı Dr. Choel Kim, bu yapının güçlü inhibitörlerin geliştirilmesi için yol gösterici olduğunu ifade etti:
Kristal yapı, CDD-2807’nin ilaç benzeri özelliklerini optimize etmemizi sağladı.
Bu yenilikçi çalışma, erkek doğum kontrolü konusunda uzun süredir beklenen bir çözümün habercisi olabilir. Araştırmacılar, hem genetik hem de kimyasal olarak doğrulanan bu yöntemin önümüzdeki yıllarda daha ileri düzeyde testlerle uygulanabilir hale geleceğini öngörüyor.
Kaynaklar ve İleri Okuma
- A.F. Ku, et al. Reversible male contraception by targeted inhibition of serine/threonine kinase 33. (23 Mayıs 2024). Alındığı Tarih: 10 Aralık 2024. Alındığı Yer: Science
Yazar Hakkında
