E. Coli bulaşmış havuçlar, listeria içeren dondurulmuş waffle’lar ve salmonellalı yumurtalar… Gıda geri çağırmaları hakkındaki haberleri takip etmek bazen zor olabilir. Uzmanlar, bu durumun gıda arzının daha güvensiz olduğu anlamına gelmediğini söylüyor. Aksine, artan geri çağırmalar, izleme ve test etme süreçlerindeki iyileşmeleri yansıtıyor. Peki, bu geri çağırmalar ne anlama geliyor ve hasta olmamak için nelere dikkat etmelisiniz?
Gıda Tedarik Zinciri Ne Kadar Güvenli?
Gıda geri çağırmalarındaki artış, tedarik zincirinde sorunları daha iyi takip etme becerimizin bir sonucudur. Ohio Eyalet Üniversitesi’nden Prof. Nicole Arnold, “Gıda geri çağırmaları, tüketicilerde hastalığa neden olabilecek bir risk tespit edildiğinde, bu gıdaların piyasadan çekilmesiyle gerçekleşir” diyor. Ancak, gıda kaynaklı hastalık salgınları genellikle iki veya daha fazla kişinin aynı kirlenmiş ürünü tüketmesiyle ortaya çıkar.
Birçok gıda, tamamen önlem amacıyla geri çağrılıyor. Ancak, beş yaş altındaki çocuklar, hamile kadınlar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf kişiler bu tür durumlarda daha savunmasızdır.
Gıda Geri Çağrıları Nasıl Takip Edilir?
Bir ürünü geri çağırma listesinde gördüğünüzde hemen paniğe kapılmayın. Geri çağrılan ürünleri tüketmek, mutlaka hastalanacağınız anlamına gelmez. Ancak, önlem almak önemlidir. Rutgers Üniversitesi’nden Prof. Donald W. Schaffner, haberleri takip ederek ya da FoodSafety.gov gibi güvenilir kaynakları düzenli kontrol ederek geri çağrıları izleyebileceğinizi belirtiyor.
Bazı süpermarketler, tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarını izleyerek geri çağrılan bir ürün alındığında müşterileri doğrudan bilgilendiriyor.
Gıda Güvenliğini Sağlamak İçin Evde Alınabilecek Önlemler
George Washington Üniversitesi’nden Barbara Kowalcyk, tüketicilerin gıda güvenliği için bir rol oynadığını ancak yapabileceklerinin sınırlı olduğunu söylüyor. Evde güvenliği artırmak için şu adımları izleyebilirsiniz:
Gıda saklama:
- Bozulabilir gıdaları alışverişten sonra iki saat içinde buzdolabına koyun.
- Artıkları da iki saat içinde soğutun.
- Buzdolabınızı 4°C veya altında, derin dondurucunuzu -18°C veya altında tutun.
Temizlik:
- Yemek yapmadan önce ve sonra ellerinizi sabun ve suyla yıkayın.
- Mutfak yüzeylerini, lavaboyu ve yiyecek hazırlama alanlarını düzenli olarak temizleyin.
- Tüm meyve ve sebzeleri temiz suyla yıkayın. Ancak, bu işlem her zaman bakterileri tamamen ortadan kaldırmaz.
Çapraz bulaşmayı önleme:
- Çiğ et, balık, tavuk ve yumurtaları diğer gıdalardan uzak tutun.
- Bu ürünler için ayrı kesme tahtaları ve mutfak aletleri kullanın.
- Çiğ et sularının diğer gıdalara bulaşmasını önlemek için buzdolabında alt raflarda saklayın.
Pişirme:
- Gıdaların uygun sıcaklıklarda pişirilmesi, güvenliği artıran en önemli yöntemlerden biridir.
- Et ve tavuk gibi ürünlerin iç sıcaklığının 74°C’ye ulaştığından emin olmak için bir pişirme termometresi kullanın. Görünüm veya dokunma hissi, pişme derecesi konusunda güvenilir değildir.
Riskli Ürünlerde Ne Yapmalı?
Geri çağrılan ürünlerin yıkanması ya da pişirilmesi her zaman güvenli hale gelmesini sağlamaz. Örneğin, kirlenmiş bir havuç üzerindeki bakteriler, mutfak lavabosuna veya diğer yüzeylere bulaşabilir. Geri çağrılan ürünleri tüketmek yerine çöpe atmak ya da kompost yapmak daha güvenli bir seçenektir.
Bratager, “Bir kirlenme riski varsa, ürünü tüketmek yerine çöpe atmak her zaman daha güvenlidir. Bu konuda şansınızı zorlamak, Rus ruleti oynamak gibidir” diyor.
Artan gıda geri çağırmaları, gıda tedarik zincirindeki riskleri daha iyi izleme becerimizin bir göstergesidir. Ancak, tüketiciler olarak, bu durumlara karşı proaktif davranarak ve evde güvenlik önlemlerini uygulayarak hastalık riskini azaltabilirsiniz. Geri çağrılan ürünlerden uzak durmak ve temel hijyen kurallarına uymak, hem sizi hem de ailenizi korumanın en etkili yollarıdır.
Kaynaklar ve İleri Okuma
- S. Colino. Here’s why we’ve seen so many food recalls—and how to stay safe. (5 Aralık 2024). Alındığı Tarih: 6 Aralık 2024. Alındığı Yer: National Geographic | Arşiv Bağlantısı
Yazar Hakkında
