Kayıp köpeklerin inanılmaz mesafeleri kat ederek evlerine dönmeleri, hem büyüleyici hem de merak uyandırıcıdır. Evcil köpeklerin bu yetenekleri, keskin duyularının ve atalarından gelen içgüdülerin bir kombinasyonu olarak açıklanabilir.
Efsanevi Yolculuklar
Bu tür etkileyici hikâyelerden biri 2015 yılında yaşandı. Georgia May adlı bir köpek, San Diego’da bir doğa yürüyüşü sırasında kaybolduktan sonra 56 kilometrelik bir yolculuğun ardından evine döndü. 2010 yılında ise Laser adındaki bir Beagle, Winnipeg’den 80 kilometre uzaklıkta kaybolduktan altı hafta sonra evini buldu. Daha da etkileyici olan, 1924’te Bobbie adındaki bir köpeğin Indiana’dan Oregon’daki evine 4.500 kilometre yol kat etmesiydi.
Peki, köpekler bu olağanüstü yolculukları nasıl gerçekleştiriyor? Uzmanlara göre, köpekler güçlü içgüdüler ve keskin duyularla donatılmıştır.
Zihinsel Harita Oluşturma
Köpeklerin bu yetenekleri, ataları olan gri kurtlardan miras kalmıştır. Zazie Todd, köpeklerin çevrelerinin zihinsel bir haritasını oluşturabildiğini, ancak bu haritanın kokuların hâkim olduğu bir yapıya sahip olduğunu belirtiyor.
Köpeklerin insanlardan 10.000 ila 100.000 kat daha güçlü bir koku alma duyuları vardır. Bu yetenekleri sayesinde, patlayıcılar, COVID-19 ve diyabet gibi kokuları algılayabilirler. Koku izlerini takip ederek veya tanıdık yer işaretlerini kullanarak yollarını bulabilirler.
ASPCA’dan Bridget Schoville, kayıp köpeklerin genellikle tanıdık yer işaretlerine göre konumlarını belirlediğini söylüyor. Bu referans noktalarını kullanarak evlerine doğrudan bir rota çizebilirler.
İçsel Pusula ve Manyetik Alan Kullanımı
Bazı hayvanlar, Dünya’nın manyetik alanını algılayarak yönlerini bulabilir. Araştırmalara göre, köpeklerin de bu yeteneğe sahip olabileceği düşünülüyor.
Çekya’da yapılan bir çalışmada, av köpeklerine GPS takip cihazları ve kameralar takıldı. Sahiplerinden uzak bir ormanlık alana bırakılan köpeklerin %60’ı kokularını takip ederek geri dönerken, %30’u farklı bir strateji izledi. Bu köpekler, “pusula koşusu” adı verilen bir yöntemle ormanın kuzey-güney ekseninde bir mesafe koşarak manyetik alanı kullanarak yönlerini buldu.
Çalışmanın yazarlarından Hynek Burda, bu yöntemin köpeklerin daha hızlı yollarını bulmalarına yardımcı olduğunu ve manyetik alanla zihinsel haritayı birleştirdiklerini belirtiyor. Ancak bu davranışı tamamen doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu ekliyor.
Köpeklerin İnsanlarla Bağları
Modern köpekler, atalarından farklı olarak genellikle sahiplerine yakın kalacak şekilde yetiştirilmiştir. Oregon Eyalet Üniversitesi’nden Monique Udell, köpeklerin insanlarla çocuk-ebeveyn bağlarına benzer güçlü bağlar kurduğunu ve ayrıldıklarında yeniden birleşme motivasyonlarının çok yüksek olduğunu ifade ediyor.
Todd ise kaybolmanın köpekler için korkutucu bir deneyim olduğunu belirtiyor ve kaybolmalarını önlemek için mikroçipler veya telefon numarası içeren tasmalar gibi tanımlayıcıların kullanılmasının önemine vurgu yapıyor.
Sonuç
Köpeklerin evlerini bulabilme yetenekleri, keskin duyularının, koku izleme becerilerinin ve potansiyel manyetik algı yeteneklerinin bir kombinasyonu olarak açıklanabilir. Ancak, kaybolma durumlarında köpeklerin eve dönüş yolculuğunu kolaylaştırmak için gerekli önlemleri almak, sahiplerin sorumluluğundadır.
Bu güçlü bağ, köpeklerin yalnızca evcil hayvan değil, aynı zamanda insanların duygusal hayatlarının vazgeçilmez bir parçası olduğunu bir kez daha gösteriyor.
Kaynaklar ve İleri Okuma
- R. Owen. The science of how lost dogs find their way home. (22 Kasım 2024). Alındığı Tarih: 5 Aralık 2024. Alındığı Yer: National Geographic | Arşiv Bağlantısı
Yazar Hakkında
