Fizikçiler, nötrinoların ve onların antiparçacıkları olan antinötrinoların sırlarını keşfetmek için tasarlanan Jiangmen Yeraltı Nötrino Gözlemevi (JUNO) üzerindeki çalışmalarını tamamlamak üzere. Elektrik yükü olmayan ve son derece hafif olan bu atom altı parçacık ailesi, evrenin en gizemli yapılarından biri olarak kabul ediliyor.
JUNO, 2025 yazında veri toplamaya başlayacak ve bu alandaki en büyük dedektör olarak faaliyet gösterecek. Deneyin temel amacı, üç nötrino türünden hangisinin en ağır olduğunu belirlemek.
Dedektör, Çin’de yerin 700 metre altında bulunan yaklaşık 35 metre çapında bir akrilik küreden oluşuyor. Bu küre, 20.000 ton sıvı sintilatör ile doldurulacak. Sıvı sintilatör, antinötrinoların protonlarla etkileşime girmesi sonucunda oluşan parçacıklara tepki olarak ışık yayacak. Bu ışık, küreyi çevreleyen on binlerce fotomultiplier tüp tarafından algılanacak. Kürenin dışındaki silindirik bir çukur ise suyla doldurularak antinötrinoları taklit edebilecek diğer atom altı parçacıkların filtrelenmesine yardımcı olacak. Çukurun suyla doldurulma işlemi 18 Aralık’ta başladı.
Dedektör çalışmaya başladığında, 50 kilometre uzaklıktaki iki nükleer santralden yayılan antinötrinoları inceleyecek. Bu santraller, bol miktarda antinötrino üreten yan ürünlere sahiptir ve JUNO’nun bilimsel araştırmalarında kritik bir rol oynayacak.
JUNO, yalnızca nötrinoların kütle sıralaması gibi temel bir soruya yanıt vermekle kalmayıp, evrenin temel yapı taşlarını anlamada yeni ufuklar açmayı hedefliyor.
Kaynaklar ve İleri Okuma
- E. Conover. A major new neutrino experiment is nearing completion. (3 Ocak 2025). Alındığı Tarih: 4 Ocak 2025. Alındığı Yer: Science News
Yazar Hakkında
